donderdag, november 17, 2005

Jandekdag: #0777

Een uniek moment. Voor het eerst en ook voor de enige keer kan ik tijdens dit project naar de cd-kast lopen en de release van deze week eruithalen. A Kingdom He Likes was de eerste cd die uitkwam nadat ik echt fan was geworden. Ten tijde van zijn eerste concert en The Door Behind had ik pas net een recensietje gelezen en een eerste mp3tje gehoord, dus die laat ik even buiten beschouwing.
Als we de fysieke release bekijken zien we een knalblauw schijfje in een goedkope cd-case. Er is slechts 1 simpel inlegvelletje waarop aan de voorkant, en dat is voor het eerst, een oude Jandek te zien is, en aan de achterkant de tracklist. Elke keer als ik dit velletje eruit haal denk ik: "Oh ja, het velletje is net iets te groot en dan moet ik weer moeite gaan doen om het er terug in te krijgen.. Oen!" Lekker nuttig. Het meest elegante is nog de achterkant van zowel de cd als de inlay, waarop de nummers staan vermeldt in een stijlvol lettertype, dat ook al jaren niet meer verandert is, geloof ik.
Ik denk er vaak genoeg over na om ook maar 'ns de andere cd's te kopen, maar waar ik in feite bang voor ben is dat dan de magie ineens verdwenen is. Dat leek te gebeuren nadat ik A Kingdom He Likes voor het eerst opzette. Bij een cd krijg je toch hogere verwachtingen, je wil je geld niet in een put hebben gegooid. Wat nu als ik hier zit met 20 cd's van Jandek en ineens hoor ik enkel een vals zingende gepensioneerde man met een ongestemde gitaar!? Dat zou nog kloppen ook.
Toch verandert er wel wat in mijn waardering van A Kingdom He Likes, nu ik dit album hoor nadat ik alle voorgaande heb beluisterd.
De cd is kort, nog geen 37 minuten. Jandek heeft zijn akoestische gitaar weer opgepakt. En dat is juist een van de redenen dat de cd me echt aanspreekt. De gitaar klinkt fantastisch. Het piept en het kraakt geweldig en tegelijkertijd klonk een release van Jandek nog nooit zo hi-fi.
De plaat begint met het minste en langste nummer: I Gave My Eternity. Toch zet het nummer natuurlijk wel de gebruikte fijne gitaarakkoorden in die het hele album terug zullen keren. Het mooie van zo'n plaat, die consequent dezelfde sfeer vasthoudt, is dat de meest opvallende gedeelten in je hoofd blijven steken en aan elkaar vast smelten tot 1 nieuw nummer, wat de plaat goed samenvat.
En er gebeuren best wat interessante dingen. Zo valt er in Real Afternoons ineens geklap te horen. Op een tafel? Of is het het doffe geluid van Jandek die in zijn handen klapt?

Build your blocks to stand up
Straight and erect
Skank, you skank
Leave


Je moet eens proberen Leave te zingen terwijl je gaapt. Dan klinkt het een beetje zoals Jandek dat zingt.
Ik heb het gevoel dat ik de vergelijking met Derek Bailey al eerder gemaakt heb. Zelden kwam Jandek zo dicht in de buurt van deze gitarist als in A Windy Time. Ok, Jandek zal wel niet in een
minutieuze micro-tonale gitaarstemming spelen, maar het klinkt even stekelig, en even leuk eigenlijk! Hooguit is het jammer dat Jandek niet de vocale talenten van een David Sylvian bezit. Hij doet wel zijn best, als hij vrolijk roept:

I just met the nicest of people
They only wanted to share business
There were some guests in the rain
Rotten windy time
But we’ll be talking
Forever in my day


In Your Own Little World schetst Jandek een horrorachtig scenerio met een hoop insecten in zijn huis. Hilarisch is zijn nog immer scherpe intuïtie om zodra hij een mooie toon voorbrengt, die zo snel mogelijk om zeep te helpen. Ergens halverwege slaat hij een fijne klank aan op de gitaar en zingt melodieus "I am part of their world".. Wacht 'ns even! En hij laat zijn stem overslaan.
Eindigen we deze week met slotnummer It Rang Eleven Times. Zelden zo'n vreemde tekst gezien.

I programmed my abdomen
I don’t think about it anymore
It doesn’t tell me what to do
I got the network to my nerves now
It’s oh so automatic
I just command the boat inside the house
You can’t chew well because it feels like a foreign object in your mouth
Well screw my brains